Wat betekent het spreekwoord 'als katjes muizen, mauwen ze niet'?
Veel mensen komen het spreekwoord 'als katjes muizen, mauwen ze niet' tegen en vragen zich af wat het precies betekent. Het is een oud Nederlands gezegde dat niet meer zo vaak wordt gebruikt, maar toch af en toe opduikt in boeken, artikelen of gesprekken. In dit artikel leggen we de betekenis, herkomst en het gebruik van deze uitdrukking uitgebreid uit.
De betekenis van het spreekwoord
Het spreekwoord 'als katjes muizen, mauwen ze niet' betekent dat mensen die iets verkeerd doen of stiekem iets uithalen, daar meestal niets over zeggen. Ze klagen niet of maken geen geluid omdat ze weten dat ze fout bezig zijn. Het gezegde wordt vaak gebruikt om aan te geven dat degenen die zich schuldig maken aan iets, daar liever stil over blijven.
Een voorbeeld uit het dagelijks leven
Denk bijvoorbeeld aan een kind dat stiekem koekjes uit de kast pakt terwijl dat niet mag. Zolang hij aan het snoepen is, zal hij daar niets over zeggen uit angst om betrapt te worden. Zodra hij betrapt wordt, kan het zijn dat hij op zichzelf gaat wijzen of het probeert goed te praten. Maar op het moment zelf blijft hij stil, net zoals een katje dat muizen vangt en niet miauwt.
De oorsprong van het spreekwoord
De herkomst van dit spreekwoord ligt in de observatie van dierlijk gedrag. Katten maken vaak nauwelijks geluid als ze op jacht zijn; ze bewegen zich stil voort en sluipen naar hun prooi zonder te miauwen. Deze vergelijking is waarschijnlijk overgenomen in menselijke gedragingen. Als iemand iets verkeerds doet, zoals een dief die een inbraak pleegt, zal diegene dat in stilte doen om niet ontdekt te worden.
Gebruik in de Nederlandse taal
Hoewel het tegenwoordig minder vaak wordt gebruikt, komt het spreekwoord nog weleens terug in literatuur en ouderwetse spreektaal. Het is vooral bekend bij oudere generaties en mensen die veel met taal bezig zijn. Toch blijft de uitdrukking relevant, omdat het gedrag beschrijft dat nog steeds voorkomt.
Waarom is het belangrijk dit te kennen?
Het kennen van spreekwoorden helpt niet alleen bij taalbegrip, maar verrijkt ook je woordenschat. Daarnaast kan het begrijpen van dit gezegde nuttig zijn in het herkennen van bepaald gedrag in sociale situaties. Het laat zien hoe mensen soms stil kunnen blijven als ze iets doen waarvan ze weten dat het eigenlijk niet mag.
